Prioriteit 14: Stadsbestuur dat precaire arbeid onder haar (schoonmaak)personeel bant

Uitdaging

Stad Gent besteedt zogenaamde niet-kerntaken zoals schoonmaak uit aan private spelers via het systeem van openbare aanbestedingen. De mensen die instaan voor het schoonmaken van de Gentse scholen, musea, openbare toiletten en andere stadsgebouwen zijn dus niet in dienst bij de stad zelf, maar bij private ondernemingen. Deze bedrijven bieden minder interessante voorwaarden dan het stadsbestuur. Deze ongelijkheid wordt bijvoorbeeld duidelijk zichtbaar in scholen, waar de servicemedewerkers die wel nog in dienst zijn bij de stad meer voordelen genieten dan hun collega’s die in dezelfde school voor private firma’s werken.

Tijdens schoolvakanties worden schoonmakers op economische werkloosheid geplaatst of verplicht om onbetaald verlof op te nemen, terwijl servicemedewerkers wel betaalde vakantie krijgen. Deze private bedrijven hebben vaak lak aan sectorakkoorden. Schoonmakers die naar de vakbond te stappen om hun rechten af te dwingen worden geïntimideerd.

Hoewel de stad zichzelf profileert als een inclusieve werkgever die oog heeft voor het welzijn van haar werknemers, faciliteert zij tegelijkertijd een systeem dat mensen in kwetsbare posities duwt.  Een systeem waar multinationals bovendien mooie winsten op maken, winsten die ten koste gaan van het welzijn van deze schoonmakers. Uit een bevraging bij schoonmakers uitgevoerd door de Belangenbond, komen drie problemen, gelinkt aan het werken in onderaanneming, naar voren: een te hoge werkdruk, een negatieve impact op de gezondheid en onveiligheid op het werk.  

Bij besparingen is het vaak het extern personeel dat de hardste klappen incasseert. Bij de meest recente besparingsgolf werden tientallen schoonmakers ontslaan. Het resterend personeel kreunt onder de werkdruk en moet steeds meer werk verzetten op minder tijd. Ondertussen gaan de strenge kwaliteitscontroles op het geleverde schoonmaakwerk gewoon door.

Concrete oplossingen

  • De meest fundamentele oplossing is het opnieuw inbesteden van de schoonmaakdiensten. Bestel als eerste stap een vergelijkend onderzoek die de voor – en nadelen van het opnieuw inbesteden van de schoonmaakdiensten in kaart brengt. Succesvolle voorbeelden van overheden die ervoor kozen om schoonmaak opnieuw in eigen beheer te nemen, zoals de Nederlandse Rijksschoonmaakorganisatie, kunnen hierbij voor inspiratie zorgen.
  • Zorg tijdens de overgangsperiode van uit- naar inbesteding voor extra toezicht op de dienstbedrijven. In de raamcontracten met deze bedrijven is een sociale clausule opgenomen die in veel gevallen niet wordt gerespecteerd. Benut deze sociale clausule als stok achter de deur om  uitwassen tegen te gaan.
Foto: Romain Dancré @ unsplash
  • Herinner schoonmaakbedrijven aan hun contractuele verplichtingen, namelijk naleving van de Welzijnswet van 4 augustus 1996, naleving van de maatregelen opgenomen in de sociale clausule en het respecteren van sectorakkoorden
    • Voorzie sancties voor bedrijven die zich niet aan deze verplichtingen houden
    • Voorzie stengere gunningscriteria bij het gunnen van nieuwe raamcontracten. Laat sociale criteria hierbij zwaarder doorwegen.
  • Neem in het komende bestuursakkoord een engagementsverklaring op om de laatste besparingsoperatie (van september 2023) terug te draaien en om de komende legislatuur geen bijkomende besparingen op te leggen.
  • Stop met het uitbesteden van diensten binnen de stad.

“Gentse schoonmakers willen geen bloemen, ze willen een beter statuut”

— Thijs Vansteenwinckel, Belangenbond SAAMO

Lees alle nieuwsberichten over prioriteit 14


Ga hierover in gesprek met

  SAAMO Gent    Thijs Vansteenwinckel
0478 61 09 47
thijs.vansteenwinckel@saamo.be    

Section label

This is a headline in two lines

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Etiam non nisl in velit dignissim mollis a rhoncus dolor. Vivamus egestas condimentum erat, in iaculis nulla blandit ut.