Donderdagochtend, een dag voor de Gentse Feesten lanceerden wij Ieders Stem Telt met volgend persbericht:
Meer dan 20 Gentse middenveldorganisaties en coalities slaan de handen in elkaar om in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen Gentenaars in maatschappelijk kwetsbare posities een stem te geven in het politieke debat. Hun partnerschap kreeg de toepasselijke naam Ieders Stem Telt Gent omdat deze vlag de lading dekt. Op 18 juli stelden zij hun project voor aan de pers.
Vijfde editie van Ieders Stem Telt Gent
In 2012 sloeg het Gentse middenveld voor het eerst de handen in elkaar om de lokale verkiezingen te gebruiken als hefboom voor een sterker sociaal beleid, een beleid waar Ieders Stem Telt. Die traditie zette zich voort en zo is Ieders Stem Telt 2024 al de vijfde editie.
“Vorige edities zetten we hard in om sociale thema’s hoog op de agenda te krijgen” vertelt Ann-Sophie, coördinator van SAAMO Gent. “Dat doen we dit jaar opnieuw, al komt daar nu wel een extra uitdaging bij: de afschaffing van de opkomstplicht en het feit dat mensen in maatschappelijk kwetsbare posities vaak als eerste afhaken”.
Ieders Stem Telt Gent wil dat de stem van Gentenaars in maatschappelijk kwetsbare posities luider klinkt.
De stem van mensen in maatschappelijk kwetsbare posities versterken in het politieke debat is één van de doelstellingen van Ieders Stem Telt Gent. Bij het nemen van beleidsbeslissingen houden politici niet altijd rekening met de impact ervan op mensen die ze het minste horen. En dat heeft gevolgen.
Het nieuwe vervoersplan van De Lijn is daar een van de vele voorbeelden van. Door het aanbod te verhogen op drukke lijnen, werd gesnoeid in verbindingen van afgelegen wijken. Dat zijn wijken waar mensen wonen die vaak niet de keuze hebben tussen verschillende vervoersmogelijkheden en nu soms tot drie of vier keer zolang onderweg zijn om op hun bestemming aan te komen. De doorgedreven digitalisering is een ander voorbeeld. Of je nu je rechten wilt uitputten of je wilt je inschrijven op de wachtlijst voor een sociale woning, zo goed als alles is digitaal. Maar daarom niet vereenvoudigd. Wie toegang heeft tot het internet wordt daarna of vaak overspoeld met moeilijke vragen. Als je dan duiding nodig hebt en de instantie wil bereiken, begint de miserie pas echt, want dan blijken diensten onvoldoende bereikbaar. Ook dat maakt dat mensen in een maatschappelijk kwetsbare positie terecht komen.
Het hoeft zo niet te zijn
Maar dat hoeft zo niet te zijn, vindt Ieders Stem Telt Gent. Het is perfect mogelijk om beleid te voeren dat rekening houdt met iedereen. Door de vele gesprekken die het Gentse middenveld in haar werkingen voerde met mensen in maatschappelijk kwetsbare posities, kwamen 21 prioriteiten – gekoppeld aan oplossingen (hier vermelden of in volgende zin) – naar boven om van Gent een stad te maken waar Ieders Stem Telt. Het zijn 21 zeer uiteenlopende prioriteiten omdat armoede en uitsluiting zeer complex zijn en een aanpak nodig hebben op verschillende fronten. Alle levensdomeinen komen aan bod.
Een greep uit de prioriteiten:
Prioriteit 1: Stadsbestuur dat zorgt dat de stem van Gentenaars in maatschappelijk kwetsbare posities écht telt
Alles staat en valt met deze prioriteit. Hoe sneller je mensen met ervaring in armoede betrekt bij beleidsbeslissingen, hoe meer je een beleid voert voor elke Gentenaar. Ieders Stem Telt vraagt uitdrukkelijk om nog meer werk te maken van participatieve trajecten die al starten vanaf het uitwerken van nieuwe voorstellen. Ze geeft daarbij het goede voorbeeld. Bij De Zuidpoort is men bijvoorbeeld bezig met een intensief traject rond de verkiezingen. Elke twee weken komt een groep samen om na te denken hoe ze politiek en burger dichter bij elkaar kunnen brengen. Ze gebruiken deze eerste prioriteit als uitgangspunt en bouwen hier een campagne rond om het beleid te inspireren.
Quote: Bram, deelnemer van deze werking bij de Zuidpoort: “Wij hebben echt de indruk dat de politiek nog niet goed begrijpt wat wij bedoelen met inspraak en participatie. We mogen ons gedacht zeggen over de kleur van de bankjes in het park, maar we worden vaak vergeten bij meer essentiële zaken zoals of er wel bankjes moeten komen. Daarom vragen Ieders Stem Telt om daar iets aan te veranderen”
Prioriteit 9: Stadsbestuur dat mensen zonder wettig verblijf beschermt
Mensen zonder wettig verblijf voelen zich waardeloos. Informatie vinden is heel moeilijk, de ondersteuning van de overheid is minimaal. Vrijwilligersorganisaties als De Rode Lotus of Een Hart Voor Vluchtelingen vullen de gaten die de overheid creëert. Dat verhoogt de druk op deze organisaties.
Zij vragen aan de stad om vrijwilligersorganisaties te ontlasten en verantwoordelijkheid op te nemen door een contactpunt te voorzien waar mensen zonder wettig verblijf alle informatie vinden die ze nodig hebben in plaats van op zoek te moeten gaan in heel de stad. Ze vinden het ook belangrijk dat de stad mee zoekt naar mogelijkheden om het verblijf te wettigen.
Prioriteit 13: Stadsbestuur dat zorgt voor jobcreatie op maat voor iedereen die wil werken
Heel veel mensen willen, maar kunnen niet werken. Dat is de conclusie die o.a. SAAMO Gent trekt uit hun groepswerking over arbeid. Het gaat over mensen met een uitkering die heel moeilijk werk vinden omdat de stap naar reguliere arbeid te groot is. Ze kunnen bijvoorbeeld geen voltijdse of halftijdse job aan of voldoen niet aan de eisen van werkgevers rond productiviteit. Deze mensen hebben vaak een historiek waarbij ze van traject naar traject gingen: van onbetaalde stage naar onbetaald vrijwilligerswerk zonder dat het uitmondt in een volwaardige job.
Dat kan anders. SAAMO Gent baseert zich daarbij op onderzoek van Idès Nicaise: “buurten zonder werkloosheid”. Waar in kleine wijkondernemingen jobs worden gecreëerd en mensen zonder verlies van uitkering en met opbouw van rechten kleine arbeidsvolumes kunnen werken in het belang van de buurt. Een school doet beroep op de wijkonderneming voor een klusje, een rolstoelgebruiker moet wekelijks naar de kinesist en kan niet zelf rijden, …
Op dit moment is de Vlaamse regelgeving hierin nog erg strikt, maar het is niet onmogelijk voor een stad als Gent om met deze methodiek te experimenteren. Het zet mensen aan het werk, haalt hen uit de armoede en brengt de buurt samen.
Prioriteit 18: Stadsbestuur dat zorgt voor een helder en betaalbaar afvalbeleid voor iedereen
De afvalverwerking en ophaling in de stad is erg onduidelijk en ook niet overal even gelijklopend en bovendien kostelijk.
Dit zijn een aantal voorbeelden van oplossingen die IST voorstelt:
- Richt een wijkverzamelplek voor frietvet, klein elektro, oude kledij, … op in wijken met veel sociale hoogbouw, zoals Nieuw Gent en Watersportbaan.
- Informeer mensen met duidelijke info over hoe en waar ze hun afval juist moeten aanbieden.
- Neem ervaringskennis van de betrokkenen mee bij het uitbouwen en aanpassen van afvalbeleid in Gent. Zie deze bron van informatie als evenwaardig aan professionele en theoretische kennis en neem bewoners van bij het begin mee in nieuw beleid.
Ultieme doel: De prioriteiten in het nieuwe bestuursakkoord
Het ultieme doel is dat de 21 prioriteiten integraal worden opgenomen in het nieuwe bestuursakkoord. Daarom brengt Ieders Stem Telt Gent ze een voor een onder de aandacht met acties, opinies, gesprekken met politici en een IST-event op 25 september in NTGent waar mensen in maatschappelijk kwetsbare posities zelf het woord nemen en politici luisteren en kleur bekennen.
“Die link met mensen in maatschappelijk kwetsbare posities is essentieel” vertelt Greet Van Overloop van vzw KRAS. “Als mensen zelf vertellen wat bepaald beleid voor hen betekent, wordt het voor beleidsmakers concreter. Zo drukken ze mee hun stempel. Bovendien zijn zij de ambassadeurs om anderen te overtuigen dat een sterk lokaal sociaal beleid belangrijk is. En dat iedereen goed geïnformeerd naar de stembus moet.”
Iedereen goed geïnformeerd naar de stembus
Op 13 oktober is er geen opkomstplicht. Daar maakt Ieders Stem Telt zich grote zorgen over. Buitenlandse studies tonen aan dat de groep die het snelste afhaakt vooral mensen in maatschappelijk kwetsbare posities is. “Mensen geven aan dat ze het geloof in de politiek kwijt zijn en beleidsbeslissingen boven hun hoofd gebeuren. Ze voelen zich niet gehoord. Nochtans is deze groep net het meest afhankelijk van beleidsbeslissingen dus dat maakt dat hun stem net heel belangrijk is. Daarom zet Ieders Stem Telt zich actief in om deze mensen goed geïnformeerd naar de stembus te krijgen. Ze leggen hun prioriteiten voor aan politici en brengen begin september een stemwijzer of kieswijzer uit waarmee ze heel intensief mensen in maatschappelijk kwetsbare posities en alle Gentenaren willen informeren over hun stem.
Ieders Stem Telt bouwt aan een supportersclub
Om in hun doelstellingen te slagen, bouwt Ieders Stem Telt Gent aan een supportersclub. Ze zoekt supporters bij mensen in maatschappelijk kwetsbare posities, mensen uit het werkveld, Gentenaren met een hart voor sociaal beleid en ook bij politici zelf.
De aftrap Om supporters te verzamelen maken ze tijdens de Gentse Feesten elke dag korte televisie op hun sociale mediakanalen. Ze interviewen mensen op straat, politici buiten hun comfortzone en stellen na een kort intermezzo de vraag: wil jij supporter worden van Ieders Stem Telt?